Translate

zondag 11 december 2011

Lagers (1) - Fully Grooved en Half Grooved


De invloed van gegroefde lagers op motor performance

Er wordt vaak gevraagd wat de invloed is van de verschillende olie groeven in lagers.
Het is belangrijk te weten dat lagers niet kunnen functioneren zonder een beschermende oliefilm die het lager en de krukas tap gescheiden houdt . Deze oliefilm wordt gecreƫerd door de draaiing van de krukas en trekt de olie mee het lager in.

De groeven in het lager werken op dezelfde manier als het profiel van een band. In tegenstelling tot een band, die contact zoekt met het wegdek, is het niet de bedoeling dat de krukas tap contact krijgt met het lager. Conclusie: groeven in lagers voegen niets toe aan de smering van de krukas tap. De enige reden dat een lager groeven heeft is om de drijfstang lagers te smeren. Indien alleen het lager gesmeerd zou moeten worden zou een klein oliegaatje voldoende zijn.

Veel oudere motoren maken gebruik van gegroefde lagers, sommigen hebben zelfs meerdere groeven. Deze overweging is op basis van de kennis die toen beschikbaar was. Naarmate de technologie vorderde zijn de fully-grooved lagers (en de negatieve effecten er van) grotendeels verdwenen. het resultaat is een dikkere oliefilm.


Deze innovatie bracht een ruimere veiligheidsmarge en een verlengde levensduur van de lagers. De bovenste lager schalen, met minder druk op de oliefilm dan de onderste lager schalen, hebben hun groef behouden zodat ook de drijfstangen voldoende olie krijgen. Dit type lager heet "half-grooved".

In de zoektocht naar wat de beste lager configuratie is voor een high performance motor zijn de effecten van gegroefde lagers onderzocht. Het onderstaande figuur laat duidelijk zien dat een 180° half-grooved lager de beste resultaten geeft.
Terwijl een 140° half-grooved iets meer voordelen biedt is het voornamelijk aan de bovenste lagerschaal.
Wanneer de groef wordt verlengt tot in de onderste lagerschaal, zelfs maar met 20° graden op beide delingen (220° totaal), wordt de functionaliteit van de bovenste lagerschaal gereduceerd terwijl het niet bijdraagt aan de functionaliteit van de onderste lagerschaal. Het is ook interessant op te merken dan bij een verlenging van de oliegroef dit ook een verlaging van het totale vermogen en een verhoging van de oliedruk in de onderste lagerschaal geeft.

Uiteraard worden er nog steeds fully-grooved lagers verkocht voor oudere motoren. Dit heeft alles te maken met de combinatie kostenaspect en vraag, en niets met performance.